Çocuklar zaman zaman bazı davranışları ya da sözleriyle çevresindekileri şaşırtabilirler. Bu söz ve davranışlar bazen üstün bir zeka ya da yeteneğin sinyali olabileceği bazen de bizim çocukların neler yapabildiğini bilmediğimizden özel olarak adlandırdığımız davranışlar olabilir. Birçok anne – babanın aklına ‘Acaba çocuğumuz üstün zekalı mı?’ sorusu takılabilir. Bunu anlamak ancak çok iyi gözlem yapmak ve tanılama testleri kullanmak ile mümkün olabilir
Üstün zeka ve yetenek belirtileri şöyle sıralanabilir: Mükemmel uzun süreli bellek, geniş sözcük dağarcığı, okuduğunu anlama başarısı, matematiksel akıl yürütme başarısı, tartışmalarda gelişmiş sözel beceriler sergileme, bilgisayar kullanmada beceriklilik, daha güç işlerde daha başarılı olma, karmaşıklığı çözebilme, aşırı yaratıcılık ve yüksek hayal gücü, sonuca iyi ulaşabilme, keskin gözlemci olma, çok ilginç fikirlere sahip olma, aşırı merak, çok soru sorma, yüksek düzeyde enerjik bir yapı, espri anlayışı, sanat, bilim, geometri, mekanik, teknoloji ya da müzikte başarı.
Üstün Zeka ve Yeteneğin Gözlenmesinde İki-Dört Yaş Arasındaki Sinyaller Nelerdir?
- Sayılarla arası ya da sanat alanındaki çalışmaları takip edilebilir. Gerektiğinden daha fazla gerçekçi resimler çiziyor ya da basit matematik işlemlerini kafasında yapabiliyorsa çocuğunuzun biraz farklı olduğunu düşünebilirsiniz.
- Kelime haznesi çok çabuk genişleyebilir ve konuşma ile yabancı dil konusunda hızlı bir gelişim kaydedebilir.
- üç yaş çocukların çok soru sormaya başladığı bir dönemdir ama özel çocukların soruları asla bitmez.
- Hiperaktif değil, ama son derece hareketli çocuklardır. Hiperaktif olan çocuklar çok hareketlidir ama konsantrasyon zorluğu çekerler. Ancak bu çocuklar çok hareketli olsalar bile uzun süreli dikkat bütünlüğü sağlayabilirler.
- Geniş, karışık ama çarpıcı hayal güçleri vardır. Ve bu özellikleri sayesinde çevrelerinde kendileri gibi çocukları bulur, onlarla diğerlerine nazaran daha yakın olurlar.
- Kitap, televizyon ya da filmlerden öğrendikleri bilgileri unutmazlar, aksine her zaman hatırlar ve bu bilgileri kullanırlar. Hatta siz, çocuğunuzun bu bilgiyi nereden, nasıl edindiğini bilmezsiniz bile.
Üstün Zekalı Çocukların Fiziksel Özellikleri
- Fiziksel gelişimleri ve sağlıkları diğer çocuklardan daha iyidir.
- Çok enerjiktirler.
- Aşırı duyarlı sinir sistemine sahip olmaları, yaşıtlarına oranla daha fazla hareketli olmalarına yol açabilir.
- Bebeklik döneminde daha az uyku gereksinimi duyabilir.
- Duyu organları çok hassastır.
- Bebeklerde battaniyeleri üzerinden atma, giyim eşyalarındaki etiketlerden rahatsız olma, altlarının ıslanmasına ve gürültüye aşırı tepki gösterme şeklinde kendini belli eder.
- İki ayrı fabrikanın ürettiği meyve suyu arasındaki farkı hemen anlarlar.
- Kuvvetlidirler ve hızlı olgunlaşırlar.
Üstün Zekalı Çocukların Sosyal Gelişim Özellikleri
- Kendilerinden büyük çocuklarla karmaşık oyunlar oynamak isterler.
- Karşısındakilerin duygu, düşünce ve isteklerini tahmin edebilirler.
- Lider olma özellikleri vardır.
- Espri yetenekleri gelişmiştir.
Üstün Zekalı Çocukların Temel Kişilik Özellikleri
- Bağımsız olma özelliği gösterirler.
- Eline yeni bir oyuncak verilince saatlerce onunla ilgilenebilirler.
- Yüksek amaç ve idealleri vardır.
- Aşırı duygusal olabilir.
- Arkadaşlarına yapılan bir haksızlık bile onların gözlerinin dolmasına neden olabilir.
- Mükemmelliyetçidirler.
- Özgüvenleri yüksektir.
Üstün Zekalı Çocukların Zihinsel Özellikleri
- Kolay ezberleyip, ezberlediği bilgileri uzun süre hafızasında tutabilirler.
- Kelime hazneleri geniştir.
- Başladıkları görevleri bitirmek için daha fazla fırsat verilmesini isterler.
- Erken konuşmaya başlar.
- İki kelimeli cümleleri yaşıtları iki yaşında söyleyebilirken, onlar bir yaşında söyleyebilirler.
- Kendi başlarına okumayı öğrenebilir.
- Hızlı düşünürler, ama yazarken kasları o hızı takip edemez. Bu nedenle birinci sınıfta en büyük sorunları yazmayı sevmemektir.
- Sayılara erken ilgi duyarlar. Üç yaşındaki bir çocuk, ‘10 bin’lerden bahsedebilir.