Üstün Potansiyelli Çocukların Yoğun Duygularla Başa Çıkmasına Yardım Etmek
Birçok üstün potansiyelli çocuk oldukça hassastır. Her şeye içerlerler ve başka çocukların kolaylıkla göz ardı edebileceği ya da atlatabileceği sözler veya olaylar yüzünden çok üzülebilirler. Ebeveynler duygusal anlamda hassas olan çocuklarının bu yoğun duygularla başa çıkmasına nasıl yardım edebilir? Bu makalede yardımcı olabilecek birkaç tavsiye vereceğiz.
Hassaslığın Arkasında Neyin Yattığını Anlayın
İnsanlar genellikle hassas çocukların melodrama yaptıklarını ve küçük şeyleri büyüttüklerini düşünür.
Bazı üstün potansiyelli çocuklar dramatik olmaya doğuştan yatkın olsa da bu, duygularının yoğunluğunu azaltmaz. Bu çocuklar muhtemelen psikolog Kazimierz Dabrowski’nin “duygusal aşırı hassaslık ya da aşırı heyecanlanma” dediği durumdan muzdariptir. Bu, duyguları gerçekten diğer insanlara göre daha yoğun tecrübe ettikleri anlamına gelir.
Çocuğunuza Duygusal Tepki Ölçeği Yarattırın
Duygusal anlamda hassas çocuklar her olumsuz tecrübeye sanki dünyanın sonuymuş gibi tepki verirler. Hislerine yapabilecekleri bir şey yoktur ama bu tecrübeleri, güçlü hisleriyle başa çıkmalarını sağlayacak yardımcı bir bakış açısına çevirebilirler. Duygusal yanıt ölçeğini kullanışlı tutun ki siz de çocuğunuz da gerektiğinden ondan faydalanabilsin. Çocuğunuza bunun bir posterini yapıp odasına asmasını bile söyleyebilirsiniz. Böylece ne zaman çocuğunuzun siniri bozulsa postere bakıp ölçüte göre derecelendirmesini sağlayabilirsiniz.
Duygusal Tepki Ölçeği Nasıl Yaratılır?
- Boş bir kâğıt alın ve aşağıya doğru 1’den 10’a kadar numaralandırın.
- Çocuğunuza olabilecek en kötü şeyin ne olduğunu sorun. Bu madde üzerinde çalışmanız gerekebilir çünkü söyleyecekleri cevap en sevdikleri oyuncaklarını kaybetmek gibi küçük bir şey olabilir. Daha doğru bir cevap “evin yanması” veya benzeri olur. Verdiği cevabı 10 numaraya yazın.
- Çocuğunuza olabilecek en hafif şeyi sorun. Bu sorunun cevabını bulmak 10 numaradan daha kolay olabilir; yatağa gitmesi gereken saatten yarım saat önce yatmak zorunda kalmak gibi. Durum her ne olursa olsun, negatif olmak zorundadır. Bazen çocuklar çok da önemsemedikleri, etkisiz maddeler seçmek isterler. Verdikleri cevabı 1 numaraya yazın.
- 5 numaraya yazılabilecek bir eylem bulun. 1 ve 10 numaraya karar verdikten sonra, 5 numarayı doldurmak çok da zor değil. Çocuğunuzun çok kötü olmayan, çok küçük de olmayan tam iki ucun ortasında bulunan bir madde düşünmesine yardımcı olun.
- Listenizdeki diğer maddeleri de doldurun. Liste üzerinde değişiklikler yapmanız gerekebilir. Çocuğunuz ve siz olabilecek en kötü şeyden yukarı doğru çıkan gelişimi görebilmelisiniz.
Çocuğunuzun Duygularını Kabul Edin
Çocuğunuzun oldukça güçlü duygulara sahip olduğunu ve bu duyguları kontrol edemediğini unutmayın. “Çok hassassın” ya da “Aşırı tepki göstermekten vazgeç” gibi cümleler kurmaktan kaçının. Böyle yorumlar yardımcı olmamakla kalmayıp, çocuğunuzun kendini daha kötü hissetmesine ve hatta çocuğun sanki bir sorunu varmış gibi düşünmesine sebep olur. Bu, toplumun standartlarına göre, özellikle duygusal olarak sert olması beklenen ancak son derece hassas küçük çocuklar için zordur. Zamanla, çocuğunuz daha yoğun duygular ile baş edebilecek, ancak bunları büyümeyecektir. Bu duygusal yoğunluklar kişinin yaradılışının bir parçasıdır ve hayat boyu olurlar! Bununla birlikte, bu öneriler duygusal olarak hassas çocukların bu yoğun duyuları yönetmeyi öğrenmesine yardımcı olabilir.